Energetyczne rozwiązania i przygotowania do blackoutu w gminie Gostyń. Międzynarodowe podsumowanie projektu

Współpraca 3 gmin z Niemiec, Łotwy i Polski. Co to za projekt?

Realizacja projektu „Budowanie potencjału współpracy transgranicznej w zakresie efektywności energetycznej" rozpoczęła się w 2020 r. Na międzynarodowym spotkaniu, które odbyło się 15 grudnia 2022 r., w gostyńskim kinie, podsumowano działania podjęte w ramach projektu. Na konferencję przyjechali członkowie delegacji partnerskich samorządów – łotewskiej Kekavy i niemieckiego Bordesholm, z którymi współpracował samorząd gostyński. Międzynarodowe przedsięwzięcie umożliwiło wymianę wiedzy i transfer umiejętności między uczestniczącymi w nim samorządami. Projekt miał na celu zwiększenie efektywności energetycznej i podniesienie świadomości lokalnych społeczności w tym zakresie. W każdej z partnerskich gmin (z Polski, Niemiec i Łotwy) przeprowadzono audyty energetyczne budynków użyteczności publicznej oraz wprowadzono technologie przyjazne dla klimatu. Przykładem działań w zakresie realizacji projektu jest również zastępowanie w pilotażowych instytucjach starych systemów oświetleniowych, nowymi - energooszczędnymi.

- Projekt miał na celu uświadomienie obywatelom, że ochrona klimatu zależy od ich osobistego zachowania i zaangażowania. Kluczowymi punktami międzynarodowych działań była wymiana wiedzy na warsztatach i szkoleniach oraz konferencje, w których biorą udział przedsiębiorcy oraz instytucje edukacyjne - wyjaśniał uczestnikom konferencji prowadzący Sebastian Nowak.

Podsumowujące prelekcje rozpoczął burmistrz Jerzy Kulak. Mówił przede wszystkim o działaniach, jakie podjęto w trzech partnerskich gminach, które skupiały się wokół szeroko rozumianych działań proekologicznych, prośrodowiskowych. 

-  Do pomysłu, który pojawił się kilka lat temu podchodziliśmy w inny sposób niż dzisiaj, żyliśmy w zupełnie innym świecie. Wiedzieliśmy, że działania proekologiczne, prośrodowiskowe związane z szeroko rozumianą energią będą ważne, ale nie myśleliśmy jak świat zmieni się przez te dwa lata, w którym miejscu będziemy w trakcie podsumowania - mówił burmistrz Jerzy Kulak, nawiazując do obecnej sytuacji politycznej i wojennej za wschodnią granicą. - Możemy przewidywać, w którą stronę to będzie się rozwijać. Tym bardziej jestem dumny, że w Gostyniu podjęliśmy kroki i mamy zaplanowane działania na przyszłość - kontynuował włodarz i wymienił kilka zadań jakie samorząd podjął w ramach projektu.

Przykładem działań edukacyjnych w gminie Gostyń mogą być organizowane w szkołach podstawowych "Dni Energii”, konkurs plastyczny na temat OZE, a także prezentacje sposobów pozyskiwania energii odnawialnej oraz quiz na temat oszczędzania energii. Dla mieszkańców w ramach EUKI przygotowano też "Gostyński Tydzień Energii". Na budynkach publicznych instalowane są panele fotowoltaiczne. Wykonano audyty energetyczne dla gostyńskiego ratusza i trzech szkół, co pozwoli na racjonalne gospodarowanie energią w tych budynkach. Gmina dopłaca również po 4 tys. zł do wymiany starych pieców węglowych. Od 2014 roku funkcjonuje bezpłatna komunikacja miejska i powstają kolejne odcinki ścieżek rowerowych. W ten sposób gostyński samorząd zachęca mieszkańców do rezygnacji z poruszania się samochodami po mieście.  W najbliższym czasie planuje się też uruchomienie punktu konsultacyjnego dla osób zainteresowanych wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii.

Pilotażowy program w Szkole Podstawowej nr 5 w Gostyniu

- Wykonujemy remont szkoły podstawowej nr 5. Zdecydowaliśmy, że ta instytucja ma włączyć się w działania w związku z projektem EUKI. Projekt ten realizowany w placówce oświatowej był wstępem w gostyńskiej gminie do dużego remontu - który już się odbywa. Dziś jesteśmy prawie w  kulminacyjnym momencie, w fazie generalnego wykonawstwa, po którym zupełnie odmieni się gostyńska „piątka” - mówił Jerzy Kulak.

Burmistrz zaznaczył, że rozwiązania techniczne, jakie zostały wprowadzone w placówce mają wpływ na obniżenie kosztów jej utrzymania. Podczas konferencji zaprezentowali się też goście z Łotwy i Niemiec. Uczestnicy wysłuchali również wykładów na temat pozyskiwania biogazu, redukcji zużycia energii na przykładzie Huty Szkła  Ardagh Glass S.A, a Dariusz Szymański, prezes ZWiK w Gostyniu opowiedział o szansie, jaką daje wykorzystanie słońca i wody.

Przygotowania samorządów powiatu gostyńskiego do blackoutu

- Sporo się od nich nauczyliśmy, jeśli chodzi o działania chroniące gminę przed kryzysem energetycznym. Niemcy wyprzedzają nas w tym o dziesiątki lat. Gmina Bordesholm jest niezależna energetycznie, co oznacza, że w przypadku nagłej awarii w kwestii dostaw energii są w stanie sobie poradzić. Polskie samorządy mogą pomarzyć o takiej sytuacji - wyjaśniał burmistrz. 

Przedstawiciele z Bordesholm pokazali samorządowcom z powiatu gostyńskiego, jak te rozwiązania wyglądają od strony technicznej oraz instytucjonalnej. Gostyński burmistrz nadmienił, że ze względu na różne systemy prawne, nie wszystkie rozwiązania są możliwe do zastosowania w Polsce. 

- Ale pokazano nam cel, który kiedyś powinniśmy osiągnąć - przyznał burmistrz. 

Wspomniał, że gmina Gostyń wraz z pozostałymi samorządami lokalnymi zmierza do utworzenia tzw. klastra energetycznego oraz chce wyznaczyć sobie konkretne cele, by w przyszłości mieć rozwiązanie w razie blackoutu. To już temat na osobny artykuł.