Uniwersyteckie i muzealne zasoby dostępne na jedno „kliknięcie” w internecie, urzędy, w których wiele rzeczy załatwisz w domu przed komputerem oraz programy, które mają pomóc gospodarce. Dzięki Funduszom Europejskim na cyfryzację, w najbliższych latach może nas czekać prawdziwa informatyczna rewolucja.
- Gospodarka powinna być oparta na innowacjach, a firmy oraz urzędy mają być nowoczesne. I wszystko to oczywiście dzięki najnowszym technologiom - opowiada o założeniach cyfryzacji Piotr Wołejko, członek Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Polska Cyfrowa, a także ekspert Pracodawców RP. To właśnie dzięki temu programowi już niedługo trafią do nas miliardy złotych, dzięki którym nasz kraj będzie mógł przeprowadzić cyfryzację przez duże „C”.
Koniec białych plam
Jednym z priorytetów Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa (PO PC) będą oczywiście działania związane z rozbudową sieci szerokopasmowego internetu. Chodzi zwłaszcza o te miejsca, które nie miały do tej pory nawet nadziei na inwestycje wykonywane przez przedsiębiorstwa komunikacyjne. Mówiąc krótko: koniec z białymi plamami na mapie Polski, dostęp do internetu ma być rzeczywiście powszechny. - Na budowę światłowodów przeznaczono około miliarda euro z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, co świadczy o mocnym zaangażowaniu właśnie w te działania - komentuje Wołejko. Pozostałe pieniądze, również mniej więcej w kwocie miliarda euro, rozdysponowane zostaną już na konkretne programy, z których mogą skorzystać poszczególne instytucje czy prywatne firmy.
Czas na e-Pionierów
Jednym z głównych i najbardziej innowacyjnych projektów w ramach Polski Cyfrowej jest program „e-Pionier”. Zakłada on wsparcie uzdolnionych programistów, którzy mogą pomóc rozwiązać różne problemy społeczne lub gospodarcze. Przeznaczono na to aż 100 mln zł.
- To program pilotażowy w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, jednocześnie program bardzo innowacyjny. Wykorzystanie potencjału uzdolnionych programistów pozwoli opracować określone rozwiązania cyfrowe zarówno w administracji, jak i gospodarce - informuje członek Komitetu Monitorującego Program Operacyjny Polska Cyfrowa.
Za realizację wspomnianych działań odpowiadać ma Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), czyli specjalna polska agencja naukowa. - O wsparcie mogą starać się wyspecjalizowane Akceleratory - wyjaśnia Cezary Borowski, główny specjalista z sekcji zarządzania programami dla przedsiębiorców w NCBIR. Wspomniany Akcelerator mogą powołać np. uczelnie, ale także prywatne firmy, inwestorzy. - Zadaniem wybranych przez NCBR w procedurze konkursowej podmiotów jest zidentyfikowanie konkretnych, istotnych problemów społecznych i gospodarczych zgłaszanych przez instytucje publiczne. Następnie Akceleratory stworzą zespoły interdyscyplinarne, których członkami będą m.in. programiści. Zespoły te będą starały się wypracować rozwiązania dla zgłoszonych problemów, bazujące na narzędziach opartych o technologie informacyjno-komunikacyjne - zaznacza.
Warto podkreślić, że na realizację projektów otrzymają od 8 do 12 mln zł (dotacja dla jednego projektu wyniesie maksymalnie 80 proc. wartości projektu; pozostałe 20 proc. będzie stanowić wkład własny inwestorów). W praktyce oznacza to, że ambitni programiści (także studenci), poprzez współpracę z wybranym Akceleratorem, otrzymają pomoc mentorską w szybkim wdrożeniu własnych rozwiązań. - Ma to zachęcić kuszonych już w trakcie studiów do kariery korporacyjnej programistów do zakładania własnych firm i zwiększania liczby technologicznych start-upów w Polsce - opowiada Borowski.
Jego zdaniem, istotnym elementem programu jest silna inspiracja formułą tzw. zamówień przedkomercyjnych (PCP-pre-commercial procurement), stosowaną z powodzeniem na Zachodzie. - Model ten zakłada rezygnację ze standardowej procedury zamówień publicznych, gdzie obowiązek przygotowania specyfikacji zamawianego produktu ogranicza zamawiającego do zakupu produktu lub usługi już istniejącej. Dzięki programowi „e-Pionier” instytucje publiczne będą mogły zakupić rozwiązania, które nie były wcześniej dostępne na rynku i będą dopiero wypracowywane w ramach projektu. Dodatkowo, w proponowanym modelu zamawiający może kierować się innowacyjnością i jakością danego rozwiązania, nie zaś tylko i wyłącznie jego ceną - opowiada główny specjalista z NCBiR. Wypracowane rozwiązania, po wdrożeniu przez zainteresowane instytucje publiczne mają oczywiście przyczynić się, pośrednio bądź bezpośrednio, do polepszenia jakości życia mieszkańców.
Jakie konkretnie tematy mogą być więc rozwinięte? - Wiele z problemów, które zgłosili już wnioskodawcy, ociera się o problematykę szeroko rozumianego smart cities, czyli zwiększenia interaktywności i wydajności infrastruktury miejskiej. Rozpatrujemy m.in. możliwości stworzenia zaawansowanych algorytmów monitoringu miejskiego, wykorzystanie analizy obrazu do monitorowania ruchu drogowego, optymalizację zużycia energii w sieciach wodociągowych, czy problemy bardziej „przyziemne”, takie jak bezproblemowy dostęp do danych publicznych - wylicza Borowski.
Pierwszy konkurs został już rozpisany, nabór zakończył się we wrześniu. - Do końca roku planujemy podpisać umowy z wybranymi Akceleratorami i jak najszybciej rozpocząć wdrażanie programu - podkreśla główny specjalista z NCBiR. W przyszłości planowany jest także kolejny nabór.
Biblioteki w zasięgu myszki
Poza programem „e-Pionier” warto wspomnieć także o planach związanych z cyfryzacją tradycyjnych danych. Skorzystać z tego mogą np. instytucje kultury, uniwersytety czy samorządy.
- Program cyfryzacji realizowany w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego to oczywiście praca na długie lata, ponieważ nasze bogactwo kulturalne jest ogromne. Chodzi jednak o upowszechnienie dostępu do tych dóbr - tłumaczy Wołejko. Dzięki pieniądzom z Unii Europejskiej do internetu trafią np. skany różnych starych ksiąg czy gazet, które do tej pory dostępne były tylko na miejscu, np. w bibliotekach. - Teraz, zamiast tracić wiele godzin na szperaniu, będzie można odnaleźć wspomniane dobra bezpośrednio w internecie, nie wychodząc z domu. Upowszechniony dostęp do kultury to jeden z priorytetów działań - zaznacza ekspert.
Priorytetowo będzie traktowane udostępnianie zasobów nieodpłatnie i przy zapewnieniu jak najszerszych możliwości ich ponownego wykorzystania do dowolnych celów. Warto jednak zaznaczyć, że zasoby objęte projektami powinny mieć uregulowane wszystkie kwestie związane z prawami autorskimi oraz ochroną danych osobowych. Dofinansowanie na takie przedsięwzięcia jest przewidziane m. in. w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko w Działaniu 8.1 (digitalizacja jest jednym z elementów Projektu). Fundusze mogą być przeznaczone na cyfrowe udostępnienie różnych zasobów: nauki, kultury, materiałów archiwalnych albo administracyjnych. Sfinansować można m.in.: zakup oprogramowania i sprzętu, digitalizację i uporządkowanie danych, promocję czy szkolenia.
Kształcenie cyfrowe
W Programie Operacyjnym Polska Cyfrowa można będzie uzyskać także pieniądze na przeprowadzenie szkoleń i innych działań edukacyjnych. Takie wsparcie obejmować też może osoby, które potrafią już obsługiwać narzędzia informatyczne, ale potrzebują nauczyć się robić to jeszcze sprawniej. O dofinansowanie tych szkoleń mogą występować organizacje pozarządowe. W wielu przypadkach wymagana jest jednak współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego lub innymi instytucjami. Projekty powinny bowiem mieć szeroki zasięg i w sposób kompleksowy rozwiązywać problem zbyt niskich umiejętności cyfrowych. Dofinansowanie można uzyskać w Centrum Projektów Polska Cyfrowa (www.cppc.gov.pl).
Warto także wspomnieć o nacisku na rozwój informatyczny już od najmłodszych lat. W ramach Działania 3.2 Innowacyjne rozwiązania na rzecz aktywności cyfrowej, szkoły oraz ich organy prowadzące będą mogły uzyskać środki unijne na ten cel. Wspierane są na przykład: projekty edukacyjne i dodatkowe zajęcia dla uczniów, poprawa umiejętności nauczycieli w zakresie uczenia i wykorzystania technologii informatycznych w codziennej pracy czy doposażenie pracowni informatycznych w niezbędny sprzęt. - Warto także wspomnieć o niedawnych słowach minister cyfryzacji, Anny Streżyńskiej, która wspominała o tym, by lekcje programowania były już w pierwszych klasach - zaznacza Piotr Wołejko.
E-urzędy bliżej obywatela
Pieniądze przeznaczone na cyfryzację w dużej mierze powinny także pomóc administracji publicznej. W ramach Działań 2.1 WRPO 2014+ Rozwój elektronicznych usług publicznych obywatele i przedsiębiorcy będą mogli załatwić wiele spraw drogą elektroniczną, bez wychodzenia z domu. Wspierane będą jednak także projekty samorządów i innych instytucji w zakresie e-zdrowia, e-kultury i e-edukacji. Pierwsze z nich mogą dotyczyć świadczenia usług zdrowotnych online, takich jak: rejestracja wizyt, elektroniczne skierowanie, elektroniczna recepta czy elektroniczny dostęp do dokumentacji medycznej. Projekty e-kulturalne mają z kolei przedstawiać społeczeństwu wydarzenia lub zasoby kulturalne w interaktywnej formie. E-edukacja ma się natomiast wiązać np. z podnoszeniem dostępności, jakości i efektywności kształcenia poprzez wprowadzanie rekrutacji przez internet czy e-learningu.
GDZIE SZUKAĆ WSPARCIA?
Informacji o możliwości uczestnictwa w dofinansowanych projektach należy szukać na portalach
www.funduszeeuropejskie.gov.pl lub www.wrpo.wielkopolskie.pl w zakładce „Znajdź dofinansowanie”.
Po wyszukaniu podmiotu realizującego projekt, warto nawiązać kontakt telefoniczny, mailowy lub osobisty. W dalszych krokach osoby zainteresowane zostaną poinformowane o tym, co należy zrobić, aby skorzystać ze wsparcia.
Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Poznaniu
61-714 Poznań, al. Niepodległości 34
Godziny pracy: pon. 7.30-18.00, wt.-pt. 7.30-15.30
Telefony do konsultantów:
(61) 626 61 93, (61) 626 61 92, (61) 626 61 90
Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Kaliszu
62-800 Kalisz, ul. Rumińskiego 2
Godziny pracy: pon. 8.00-18.00, wt.-pt. 8.00-16.00
Telefony do konsultantów:
(62) 595 69 47, (62) 766 40 22
Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie
62-510 Konin, ul. Zakładowa 4
Godziny pracy: pon. 7.00-17.00, wt.-pt. 7.30-15.30
Telefony do konsultantów:
(63) 240 85 35, (63) 249 31 02
Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Lesznie
64-100 Leszno, pl. Tadeusza Kościuszki 4b
Godziny pracy: pon. 8.00-18.00, wt.-pt. 7.00-15.00
Telefony do konsultantów:
(65) 529 68 06, (65) 525 69 66
Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Pile
64-920 Piła, ul. Grunwaldzka 2
Godziny pracy: pon. 7.00-17.00, wt.-pt. 7.00-15.00
Telefony do konsultantów:
(61) 650 62 33, (61) 650 62 35
Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Nowym Tomyślu
64-300 Nowy Tomyśl, ul. Poznańska 33
Godziny pracy: pon. 7.30-17.30, wt.-pt. 7.30-15.30
Telefony do konsultantów:
(61) 650 63 71, (61) 650 63 72
