reklama

Miłośnicy biegania zaglądali do plemiennych grodów z kurhanami. To była pierwsza wycieczka historyczna Fundacji Fabryka Pomysłów

Opublikowano: Aktualizacja: 
Autor:

reklama
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

Kultura20 osób - biegaczy i rowerzystów, głodnych wiedzy na temat pradawnych dziejów, wystartowało w biegu, by po drodze odwiedzić historyczne osady i kurhany na terenie gminy Gostyń. Trasa prowadziła ze Świętej Góry przez Ostrowo, Kunowo, Malewo, Dusinę. 
reklama

To pomysł Fundacji Fabryka Pomysłów, do której należą zwolennicy aktywnego spędzania wolnego czasu oraz zapaleni regionaliści - być może amatorzy, ale kochają grzebać w historii naszego regionu. I, jak na życzenie, doszukali się, że w Gostyniu i okolicy znajdują się liczne osady okresu plemiennego i wczesnopiastowskiego.
 
Dolina rzeki Kani i dolina Obry przed uregulowaniem tworzyła rozległe mokradła i rozlewiska. Teren o walorach obronnych, bliskość traktu północ-południe oraz kanał Obry, która jest dopływem rzeki Warty stanowiły dogodne warunki do osadnictwa w tym rejonie. Postanowili to wykorzystać aktywni członkowie Fundacji i przygotowali ciekawy historyczny projekt - by wraz z zaprzyjaźnionymi mieszkańcami Gostynia - przybliżyć historię naszych lokalnych wczesnośredniowiecznych słowiańskich osad plemiennych. 
Na realizację projektu Fundacja otrzymała 5.000 zł w ramach Programu Grantów Społecznych 2023 realizowanego przez Stowarzyszenie Dziecko z funduszy powiatu gostyńskiego.
 

Pierwsza z trzech wypraw

Wycieczka, która odbyła się 23 września 2023 r. była jedną z 3 historycznych wypraw zaplanowanych w ramach projektu, w myśl słów XIX-wiecznego bajkopisarza Stanisława Jachowicza „Cudze chwalicie swego nie znacie”.
 
- Generalnie w naszym regionie mamy bardzo dużo miejsc ciekawych historycznie. Oprócz kurhanów, grobowców są to grody, jako pozostałości nazywane grodziskami, zamieszkałe dawniej przez Słowian, ale też starsze - z kultury łużyckiej, z epoki brązu. Mamy kurhan, który ma około 3400 lat pomiędzy Podrzeczem a Grabonogiem. To jedno z ciekawszych miejsc pod względem archeologicznym - chyba największe cmentarzysko koni z tamtego okresu - mówi Paweł Piotrowski.
 
Jak się okazuje, łąki i pola położone w okolicy podgostyńskich miejscowości takich jak Ostrowo, Kunowo ze Szczodrochowem oraz Dusina kryją wiele tajemnic. Dlatego też organizatorzy na pierwsze "wyjście" zaplanowali blisko 20-kilometrową wyprawę (truchtem), by zwiedzić kilka pradawnych osad i kurhanów (grobowców) na terenie gminy Gostyń.
 
W pobliżu kanału Obry znajdują się pozostałości 3 grodów. Na  położonych niedaleko piaszczystych kępach zidentyfikowano także 13 otwartych osad. Świadczy to o intensywnym osadnictwie występującym w tym rejonie. Jak zauważa Paweł Piotrowski, inicjator wyprawy, w promieniu 25 km można zidentyfikować pozostałości 12 starych grodów, grodzisk obronnych z okresu plemiennego i wczesnopiastowskiego (od VII do XIII w.). 
 
Do nich należy między innymi gród w Siemowie, który był swego czasu największym grodem w Wielkopolsce z tamtego okresu. To miejsca zniwelowane w aktualnych czasach. Jest też 20 grodów z innych okresów naszych dziejów - wyjaśnił inicjator wydarzenia.
 

Sobotnie przedpołudnie z historią. Znaleziska mamy "pod ręką" (KLIK)

 
Chętni, którzy chcieli z bliska zobaczyć ślady 3 grodzisk w Dusinie, Daleszynie (Kunowo) oraz młodsze grodzisko między Szczodrochowem a Kunowem, zebrali się przy klasztorze księzy filipinów. Trasa rozpoczynała się na parkingu przed bazyliką świętogórską - można było ją pokonać truchtem lub rowerem. W wycieczce wzięło udział około 20 osób.
 
Pobiegniemy przez 3 wzniesienia, położone w okolicach Kunowa, na których prawdopodobnie były też cmentarzyska całopalne z okresu plemiennego, w okolicach Kunowa - mówił Paweł Piotrowski przed startem.
Pogoda dopisała, chociaż meteorolodzy zapowiadali deszcz. A tymczasem poranek było rześki, słoneczny, ale chłodniejszy niż dotychczasowe dni. 

- Aura w sam raz do biegania. Chociaż gdyby nawet padał deszcz, ta dzisiejsza ekipa przyszłaby na biegi bez względu na wszystko. To zapaleńcy, którzy trasę wykorzystują do swoich treningów - zapewnił Andrzej Konieczny z Fundacji Fabryka Pomysłów.

Pomysłodawca wycieczki, był również przewodnikiem. Uczestnicy zatrzymywali się przy pozostałościach grodzisk, a on wyjaśniał, jak w przeszłości mogły wyglądać funkcjonujące na ich miejscu osady. Biegnąc polnymi ścieżkami, wzdłuż kanału Obry przy moście w Kunowie od strony południowej znajduje się dobrze zachowane grodzisko pierścieniowate (zwane grodziskiem Daleszyn). 

- Są zachowane całe wały, miejsce po bramie wjazdowej do grodu znajdowało się od strony Gostynia - wyjaśniał Paweł Piotrowski.

Kierując się dalej wzdłuż Obry po stronie północnej uczestnicy udali się do dobrze zachowanego grodziska stożkowatego (grodzisko Kunowo – Szczodrochowo). Przebiegli przez dwa ciekawe miejsca widokowe, omijając stację paliw przy ul. Poznańskiej i przez Dusinę, a dalej Bogusławki wrócili na parking na Świętej Górze. Na historyczne bieg zaplanowano w sumie 3 godziny.

Informacje historyczne - pomocne, jeśli ktoś sam wybrałby się na wycieczkę

W pierwszej połowie X wieku Siemomysł później Mieszko kieruje się na południe i niszczy lub zajmuje istniejące tam struktury osadnicze.
Grody na tym terenie były zamieszkane przez związek plemienny (Obrzanie). Prawdopodobnie właśnie wskutek podboju tego terenu przez Polan większość grodów została zniszczona a ludność została przesiedlona na północ i wykorzystana do budowy grodów pierwszych Piastów. 

- W konstrukcji grodów w Daleszynie i Siemowie wykorzystano belki hakowe i bruki kamienne, podobne konstrukcje były stosowane później w dużych grodach piastowskich. Możemy więc wnioskować, że do budowy późniejszych grodów piastowskich wykorzystano ludność z podbitych terenów - opowiadał uczestnikom przewodnik..

Grodzisko w Dusinie

Położone jest przy rzece Kani około 150 m od jej ujścia do kanału Obry. Obecnie grodzisko jest mało widoczne. W dużej części zostało zniszczone przy regulacji i zmianie koryta rzeki Kani w XIX wieku. Okres budowy grodu to koniec X do pierwszej połowy XI wieku. W 1965 r. przeprowadzono wykopaliska archeologiczne. Pozostałości grodziska w tym czasie miały średnicę ok 40 metrów i wysokość wałów do 2,5 m. Odnaleziony materiał datowany jest na lata 990 - 1035).
Badania z roku 1965 sugerowały, że odnalezione na terenie grodziska układy kamieni, spalone resztki drewna i stalowe kółka były częścią konstrukcji drewnianej opierającej się na kamiennym fundamencie. Wg E. Kihl-Byczko najprawdopodobniej jest to pozostałość po drewnianej wieży obronnej.
Prawdopodobnie wzdłuż wałów istniała zabudowa mieszkalna. Podobnie jak w Siemowie. Grodzisko w Dusinie mogło powstać po spaleniu grodu w Daleszynie (Kunowie).

Grodzisko w Daleszynie (Kunowie) 

Usytuowane jest przy Obrze w pobliżu mostu przy wjeździe do Kunowa od strony Gostynia. Widoczne z głównej drogi 434. Jedno z starszych grodzisk o wymiarach 82 x 64m z regularnym wałem wysokości ok 2-3 metrów, z widocznym wjazdem od strony południowo-zachodniej. Datowanie na lata 899-920. Jest bardzo dobrze zachowanym grodziskiem pierścieniowatym o lekko owalnym kształcie.
Gród był dwa razy niszczony i odbudowywany. Przy grodzie, na piaszczystych kępach, istniało kilka otwartych osad. Prawdopodobnie na wzniesieniach po drugiej stronie Obry były cmentarzyska ludności zamieszkującej ten teren.

Grodzisko Kunowo-Szczodrochowo

Znajdziemy je po prawej stronie Obry między Kunowem a Szczodrochowem, naprzeciwko Malewa. Funkcjonował w okresie wczesnego średniowiecza, (poł. XI - I poł. XIII w.). Powstało prawdopodobnie podczas zmiany władzy i sytuacji politycznej Wielkopolski. Gród stanowił ochronę biegnącego w pobliżu ważnego szlaku lądowego ze Śląska przez Śrem, w kierunku centralnych grodów państwa Piastów.
Obecnie ma kształt stożkowaty o podstawie kolistej. Widoczne są ślady zniwelowanej obecnie fosy o szerokości 6 m. Na stanowisku nie prowadzono badań wykopaliskowych, ale znajdowano fragmenty naczyń glinianych, elementów żelaznych, grot, strzał. Były też kości zwierzęce i węgiel drzewny.

 

reklama
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
Komentarze (0)

Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.

Wczytywanie komentarzy
reklama
reklama