Inwentaryzacja pomników przyrody w gminie Gostyń
W gminie Gostyń znajdują się 22 pomniki przyrody. To głównie drzewa (większość z nich stanowią dęby szypułkowe) oraz głazy narzutowe.We wrześniu 2023 roku, we współpracy z firmą arborystyczną z branży architektury krajobrazu, wykonano ich inwentaryzację. Specjaliści - pod kątem ochrony pomnikowej - opisali też cztery dodatkowe obiekty.
Dla każdego z okazów przygotowany został opis zawierający m.in. wymiary: wysokość, obwód pnia mierzony na wys. 130 cm; lokalizację z pomiarem współrzędnych GPS; opis stanu zdrowotnego; dokumentację fotograficzną oraz mapę z zaznaczeniem każdego pomnika.
- Dodatkowo przygotowaliśmy zalecenia do dalszego postępowania z drzewami oraz wskazaliśmy potencjalne nowe obiekty do objęcia ochroną, które napotkano podczas wykonywania inwentaryzacji - wyjaśnia Mariola Ossentowska, kierowniczka referatu ochrony środowiska w gostyńskim magistracie.
Większość pomników przyrody znajduje się w lasach. Kilka zlokalizowanych jest na terenach prywatnych. W obrębie pól uprawnych umiejscowione są dwa głazy narzutowe. Remanent pomników przyrody, zlokalizowanych na terenie gminy Gostyń w 2023 roku kosztował 22 140 zł brutto.
- Inwentaryzacja stanowi dla nas punkt wyjścia do planowania różnorodnych form ochrony przyrody. Etapowo będą wybierane drzewa, w przypadku których istnieje wątpliwość, co do ich stabilności i ewentualnego zagrożenia dla otoczenia. Dla nich będziemy w pierwszej kolejności planować wykonanie niezbędnych zabiegów pielęgnacyjnych. Na etapie inwentaryzacji skupiliśmy się na opisaniu zabiegów dotyczących zawieszenia nowych tabliczek pomnikowych, usuwaniu suszu metodą obłamywania ze stworzeniem miejsc siedliskowych oraz redukcje korony w postaci cięć wycofujących i odciążających drzewa - wyjaśnia Mariola Ossentowska.
Pierwszy etap prac zakończony
Wiekowe drzewa o rozłożystych koronach wymagają odpowiedniej troski i pielęgnacji. W kwietniu 2024 roku Rada Miejska w Gostyniu podjęła odpowiednią uchwałę, w której uzgodniono zakres i warunki przeprowadzenia koniecznych badań i prac pielęgnacyjnych na czterech pomnikach przyrody.
W grudniu ubiegłego roku profesjonalna firma arborystyczna wykonała pierwszą część prac, zgodnie z wynikami inwentaryzacji dendrologicznej. Pierwsze cztery pomniki, które poddano zabiegom, to dęby szypułkowe rosnące w obrębie Goli. Ich obwody wynoszą odpowiednio: 489 cm, 425 cm, 414 cm oraz 464 cm. Wszystkie zostały uznane za pomniki przyrody w latach 1954 i 1957 – na podstawie orzeczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. Ich pielęgnacja była szczególnie ważna ze względu na zagrożenie, jakie stanowiły obumarłe i nadłamane konary. Zakres prac obejmował m.in. usunięcie obumarłych, nadłamanych konarów i gałęzi na wszystkich czterech dębach. Dodatkowo na trzech przeprowadzono tomografię akustyczną wnętrza pnia.
- Pomiary wykonano na wysokości 40 cm i 210 cm pni. Na czterech pomnikach usunięto susz metodą obłamywania. Na jednym okazie wykonano test obciążeniowy polegający na określeniu stabilności drzewa w gruncie oraz ocenę odporności na złamanie pnia w wyniku symulacji naporu wiatru - mówi Mariola Ossentowska.
Podkreśla, że specjalistyczna diagnostyka z użyciem tomografu akustycznego oraz testu obciążeniowego ma na celu ocenę stanu zdrowia drzew, oceny statyki, ocenę stopnia zagrożenia ludzi i mienia w najbliższym otoczeniu oraz sporządzenie dokładnych zaleceń wykonawczych.
Zlecone przez gminę prace wykonała wrocławska Pracownia Architektury Krajobrazu Macieja Motasa – firma arborystyczna posiadająca uprawnienia do pracy na drzewach chronionych. Ta firma przeprowadziła również inwentaryzację dendrologiczną wszystkich pomników przyrody na terenie naszej gminy we wrześniu 2023 roku.
Koszt wykonania pierwszego etapu prac na typowanych pomnikach przyrody w 2024 roku wyniósł 12 000 zł.
Kontynuacja zabiegów pielegnacyjnych i tabliczki "POMNIK PRZYRODY"
- W 2025 roku zaplanowaliśmy kontynuację zabiegów na kolejnych pomnikach oraz ich oznakowanie nowymi tabliczkami - informuje Mariola Ossentowska.
Na prace pielęgnacyjne przy pomnikach przyrody w tegorocznym budżecie gminy Gostyń zaplanowano 15 000 zł. Z kolei na montaż nowych tabliczek na pomnikach (prostokątnych, na zielonym tle, w górnej części tabliczki umieszczony jest wizerunek orła w koronie, koloru białego, a w dolnej części widnieje napis: ”POMNIK PRZYRODY” w kolorze białym) zarezerwowano 20 000 zł.
Nieco inaczej wyglądają zabiegi pielęgnacyjne głazów narzutowych. Te zlokalizowane są w obniżeniu terenu lub w otwartym polu przy drodze. Są osłonięte porostami, mchami, zaroślami głogu, śliwy tarniny. Leżą w orientacji północ-południe – typowej dla głazów narzutowych pochodzenia lodowcowego. Zabiegi na tych tworach przyrody polegają na oznaczeniu pomnika przyrody, kontroli zarastania mchu oraz usuwaniu jego nadmiaru. Zaleca się też monitoring na okoliczność aktów wandalizmu.
Kierowniczka referatu ochrony środowiska zaznacza, że przeprowadzenie zabiegów ma na celu jak najdłuższe zachowanie dziedzictwa przyrodniczo - kulturowego, jakim są pomniki przyrody i utrzymanie ich w dobrym stanie dla przyszłych pokoleń.
- Warto podkreślić, że takie inicjatywy nie tylko poprawiają stan zdrowia drzew, ale również umożliwiają zachowanie ich dla przyszłych pokoleń, zapewniając trwałość i bezpieczeństwo środowiska naturalnego - mówi Mariola Ossentowska.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.