Artykuł opublikowany w numerze 25/2015 Życia Gostynia
Za kołnierz nie wylewamy. To pewne. W sklepach, marketach, restauracjach w powiecie gostyńskim w ciągu roku zaopatrzyliśmy się w alkohol za ponad 51 mln zł. Chętnie kupujemy wódkę czy piwo w większych punktach sprzedaży, nie stronimy także od małych sklepików monopolowych, które w ostatnim czasie wyrastają u nas jak grzyby po deszczu. Dostęp do trunków jest ogromny. Niektóre punkty otwarte są do północy.
W samym centrum Gostynia (w odległości kilkudziesięciu metrów) funkcjonują cztery sklepy monopolowe, które cieszą się sporym zainteresowaniem. Można w nich znaleźć tańsze trunki, jak i te z wyższej półki. Alkohol sprzedawany jest także w większości sklepików osiedlowych oraz w marketach. Nie można zapomnieć także o barach czy restauracjach, gdzie również jest serwowany. Jeśli zliczymy, za ile kupiono w ciągu całego roku 2014 wszelkiego rodzaju trunków w tych wszystkich miejscach, okazuje się, że jest to ogromna kwota, wyższa od niejednego budżetu samorządowego! Przeciętny mieszkaniec powiatu gostyńskiego na alkohol w minionym roku wydał 671 zł (wliczając w to dzieci!).
W porównaniu do roku 2011, gdy ostatnim razem sporządziliśmy w tej sprawie raport, wysokość środków wydanych na alkohol spadła prawie o 4 mln zł. Zdecydowanie więcej alkoholu, w porównaniu do okresu sprzed kilku lat sprzedano w gminie Piaski. W 2011 r. obroty tylko na piwie wyniosły tam prawie 166 tys. zł. Kilka lat później wzrosły do uwaga! ponad 2 mln zł. Łącznie na terenie tego samorządu wykupiono alkohol za ponad 4 mln zł. W gminie Krobia także w tym roku więcej wydano na trunki, niż w 2011 r. Środki przeznaczone na ten asmortyment wzrosły o niecałe 2 mln zł. Z kolei, prawie o 10 mln zł, spadła sprzedaż w gminie Gostyń. Wpływy w pozostałych samorządach: Pogorzeli, Pępowie, Poniecu, Borku Wlkp. są na podobnym poziomie.
Każdy kto zdecyduje się na sprzedaż alkoholu, musi mieć zezwolenie, a to kosztuje. Punkty handlowe corocznie opłacają koncesję do gmin. W 2014 r. do samorządów w powiecie gostyńskim wpłynęła z tego tytułu kwota: 1 247 636 zł. Środki te przeznaczane są na realizację Programów Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii. Z tej puli utrzymywane są punkty konsultacyjne, w których dyżury pełnią psycholodzy, terapeuci i prawnicy. Z tej formy pomocy bezpłatnie mogą korzystać uzależnieni oraz ich bliscy. W ramach Programu biegli wydają opinie w przedmiocie uzależnienia od alkoholu oraz wskazania rodzaju zakładu leczniczego. Poza tym z tych środków są: organizowane ferie zimowe i letnie, zajęcia na miejscu oraz wycieczki dla dzieci i młodzieży, utrzymane świetlice środowiskowe, doposażane place zabaw, finansowane dożywianie w szkołach i dodatkowe zajęcia pozalekcyjne oraz festyny, imprezy kulturalne, sportowe i rekreacyjne, promujące zdrowy styl życia, a odbywające się zarówno w miastach, jak i wsiach. Pieniądze przeznaczane są także na wynagrodzenia członków Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz szkolenia skierowane do nich, a także zakup materiałów informacyjnych dostępnych dla wszystkich zainteresowanych.
Czy zdaniem pełnomocników ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w samorządach naszego powiatu, duża dostępność do alkoholu powoduje, że spożywamy go aż tyle? A może, gdyby zostały wprowadzone ograniczenia, pilibyśmy mniej? - Trudno odpowiedzieć na to pytanie bez prowadzenia odpowiednich badań. Nie popieramy picia alkoholu w nadmiernej ilości, ale wprowadzona w Stanach Zjednoczonych prohibicja w latach 20 - tych pokazała, że zakazy na niewiele się zdają, a ważniejsze jest uświadamianie społeczeństwa o zgubnych skutkach picia alkoholu - tłumaczy pracownik Urzędu Miejskiego w Borku Wlkp. Magdalena Rajewska z gostyńskiego magistratu dodaje, iż „obowiązująca ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w art. 14 ust. 1 - 4 precyzuje miejsca, w których zakazane są sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów alkoholowych”. - Katalog ten jednak jest niepełny i nie wyczerpuje zarówno wszystkich wymogów bezpieczeństwa i porządku, jak i oczekiwań mieszkańców. Ustawa nie precyzuje również możliwości określenia godzin, w których gmina mogłaby zakazać sprzedaży np. wódki - tłumaczy pełnomocnik z Gostynia. Z kolei sekretarz gminy Pępowo Urszula Wabińska, która pełni również funkcję przewodniczącej tamtejszej „komisji antyalkoholowej” stwierdza, że trudno jej ocenić, czy ograniczenie punktów sprzedaży miałoby wpływ na mniejsze spożycie alkoholu. - Czy skrócenie godzin otwarcia byłoby ograniczeniem zakupu, a tym samym spożycia? Być może tak - komentuje. Jednak zdaniem Barbary Gryczki z Urzędu Miejskiego w Krobi ograniczenie dostępności do alkoholu, może odnieść pozytywny skutek. - Mniejsza dostępność oznacza mniej uzależnień, mniej pijanych, agresywnych osób na ulicach, mniej chorób związanych z piciem alkoholu, co jest zresztą spójne z najnowszymi badaniami na temat alkoholu - stwierdza.
A, jak wyjaśnia dalej, do badań zawsze warto się odwołać. - Rozmawiając o złożonym zagadnieniu, jakim jest konsumpcja alkoholu, zbyt często opieramy się tylko na własnych opiniach i jednostkowych obserwacjach. W najnowszym raporcie dotyczącym państw Unii Europejskiej, Światowa Organizacja Zdrowia przedstawia swoje rekomendacje co do tego, jakimi sposobami walczyć z problemami alkoholowymi. Jedną z głównych strategii jest właśnie ograniczanie dostępności alkoholu dla konsumentów, ponieważ z badań płynie jednoznaczny wniosek - większa dostępność to większe spożycie i więcej problemów - mówi.
w roku 2014 w sumie na alkohol mieszkańcy powiatu wydali 51 366 411 zł
w 2011 była to kwota 55 201 578 zł
Przepiliśmy:
ponad 12 mln bochenków chleba
ponad 25 mln butelek wody
ponad 51 tys. smartfonów
około 1000 aut średniej klasy z salonu
około 57 tys. tygodniowych wycieczek do Paryża
około 256 średniej wielkości mieszkań w Gostyniu
Borek Wlkp. 539 zł/osobę
Liczba mieszkańców - 7 700 osób
Liczba punktów sprzedających alkohol – 34
Wpływy z tytułu opłat za koncesję:
piwo – 33 617 zł
wino – 15 720 zł
wódka – 108 681 zł
ogółem – 108 681 zł
Gostyń 879 zł/ osobę
Liczba mieszkańców - 27 724 osób
Liczba punktów sprzedających alkohol – 115
Wpływy z tytułu opłat za koncesję - 566 764 zł
Pępowo 533 zł/ osobę
Liczba mieszkańców - 6 100
Liczba punktów sprzedających alkohol – 23
Wpływy z tytułu opłat za koncesję:
piwo 25 424 zł
wino 10 551 zł
wódka 55 690 zł
ogółem - 91 664 zł
Pogorzela 518 zł/osobę
Liczba mieszkańców - 5 178
Liczba punktów sprzedających alkohol - 17
Wpływy z tytułu opłat za koncesję - 65.487 zł
Poniec 623 zł/osobę
Liczba mieszkańców - 8 085
Liczba punktów sprzedających alkohol - 38
Wpływy z tytułu opłat za koncesję:
piwo - 40 743 zł
wino -16 463 zł
wódka - 81 483 zł
ogółem - 138 689 zł
Piaski 473 zł/osobę
Liczba mieszkańców - 8 711
Liczba punktów sprzedających alkohol - 30
Wpływy z tytułu opłat za koncesję:
piwo - 30 899 zł
wino - 10 208 zł
wódka - 49 171 zł
ogółem - 91 154 zł
Krobia 594/ osobę
Liczba mieszkańców - 13 000
Liczba punktów sprzedających alkohol - 54
Wpływy z tytułu opłat za koncesję:
piwo - 53 869 zł
wino - 22 300 zł
wódka - 102 558 zł
ogółem - 185 197 zł
liczba mieszkańców powiatu - 76 498
wpływy do gmin w powiecie - 1 247 636,43 zł
