Artykuł opublikowany w numerze 42/2015 Życia Gostynia
Rolnicy stoją przed spłatą kar za przekroczone limity oddanego do spółdzielni mleczarskich mleka. W porównaniu z latami poprzednimi są one bardzo wysokie. W Spółdzielni Mleczarskiej w Gostyniu limit w ostatnim roku kwotowym 2014/2015 przekroczyło 641 dostawców oddających tutaj surowiec. To połowa rolników współpracujących z mleczarnią. Naliczona kara dla nich to blisko 7 i pół miliona złotych.
Spółdzielnia zapłaciła karę
Według ustawy o regulacji rynku mleka płatnikiem jest podmiot skupowy, czyli Spółdzielnia Mleczarska w Gostyniu. Jako płatnik musiała w terminie do końca września naliczoną karę zapłacić. - Minister rolnictwa Marek Sawicki w Brukseli postarał się, aby Unia zgodziła się karę rozłożyć na trzy roczne raty. Pierwsza była do końca września i kolejne w latach 2016 i 2017. Wnioski o raty muszą złożyć rolnicy. Zatrudniłem swoje służby surowcowe, żeby producentom mleka pomogły – mówi Grzegorz Grzeszkowiak, prezes SM w Gostyniu. Wnioski należało złożyć na określonych drukach Agencji Rynku Rolnego. – Namawiałem wszystkich rolników, obojętnie ile ich kara wyniosła, aby pisali wnioski, bo wtedy nam też to ułatwi wywiązanie się ze zobowiązania, nie popadniemy w problemy finansowe – tłumaczy Grzegorz Grzeszkowiak. Takie wnioski można było składać do 11 września. Pod koniec września spółdzielnia otrzymała decyzję, ile ma do zapłacenia w tym i kolejnych latach – w 2015 - 2 700 000 zł, w 2016 i 2017 – po ok. 2 500 000 zł. - Spodziewałem się, że ta pierwsza rata będzie wyższa, jeśli komuś wyszła kara 300 zł, to nie pisał wniosku o rozłożenie na raty – mówi prezes.
Pomagają rolnikom
Spółdzielnia zapłaciła więc do końca września 2 700 000 złotych i teraz będzie pieniądze potrącać rolnikom. Tak jak w poprzednich latach, kiedy kary również występowały, zarząd spółdzielni podjął decyzję, że spółdzielnia rolnikom pomoże. - W tym roku będą mieli potrącane w czterech ratach do końca roku z należności za dostarczone mleko - za wrzesień, październik, listopad i grudzień. Są tacy, którzy proszą, aby potrącić w trzech ratach, są tacy, którzy napisali wnioski, aby potrącić im jednorazowo. Wszystko zależy od wielkości kary, jaką mieli – wyjaśnia Grzegorz Grzeszkowiak. Spółdzielnia ustaliła próg do którego kara potrącana była jednorazowo – do 200 złotych.
Nikt nie wie, jaka kara będzie
Wielkości kar są różne. Od tych niewielkich, jak 200 złotych do nawet prawie miliona złotych. – Temu rolnikowi trzeba będzie pomóc prawdopodobnie trochę bardziej. Jednak musimy pamiętać o jednym, że każdy, kto się decydował na to przekroczenie, robił to świadomie. Rolnik, któremu wyszło ponad 900 000 złotych kary, też to robił świadomie. Dostawca otrzymuje co miesiąc informację z Agencji Rynku Rolnego, ile mleka dostarczył, ile mu zostało do wykorzystania limitu. Doskonale więc wie, kiedy limit przekroczył i dalej sprzedaje już ponad – wyjaśnia prezes spółdzielni. Podkreśla, że trzeba sterować produkcją, jeśli nie chce się limitu przekroczyć. – A nie zastanawiać się, co zrobić z mlekiem jak już się je ma. Przekroczenie wynika z tego, że rolnicy świadomie zwiększają produkcję, licząc na to, że po pierwsze zwiększą sobie przychody za mleko, po drugie liczyli na to, kierując się rokiem poprzednim, gdzie kara była około 3 grosze, że również w tym roku nie będzie taka duża – przyznaje Grzegorz Grzeszkowiak. W tym roku kara wyszła ponad 90 groszy za kilogram mleka wprowadzonego do obrotu ponad przysługujący limit. – To rolników trochę zaskoczyło, ale nikt nie wie wcześniej, jaka będzie kara. Trzeba rok kwotowy zamknąć, rozliczyć, co robi Agencja Rynku Rolnego i podaje, że kara za ostatni rok kwotowy za przekroczenie jednego kilograma produkcji wynosi tyle i tyle – tłumaczy prezes.
Jest duża konkurencja
Branża mleczarska od pewnego czasu boryka się z kryzysem. Fachowcy przewidują, że nie skończy się on zbyt wcześnie. Mimo tego Spółdzielnia Mleczarska w Gostyniu, jak mówi prezes, płaci rozsądnie rolnikom za mleko. – Są w kraju podmioty, które płacą w tej chwili poniżej złotówki. Cena średnia w Gostyniu za wrzesień, to netto 1,08 zł. Uważam, że to nie jest zła cena w czasie kryzysu. Najgorsze jest to, że nic na razie nie wskazuje na to, żeby sytuacja w mleczarstwie miała ulec poprawie – stwierdza prezes. Przyczyn kryzysu światowego jest kilka i dotyka on całe lobby mleczarskie. Zdaniem Grzegorza Grzeszkowiaka główne to znaczne ograniczenie zakupów wyrobów mleczarskich przez Chiny i rosyjskie embargo. - A poza tym zawsze mamy dużą konkurencję znaczących na rynku światowym producentów mleka – Nowej Zelandii, Australii i Stanów Zjednoczonych – mówi prezes. W dwóch pierwszy krajach produkcja mleka jest bardzo tania. Krowy cały rok pasa się na łąkach, tam się je poi i doi. – Dzięki temu konkurują cenowo ze swoimi wyrobami, bo są gotowi te towary na rynku światowym sprzedawać taniej. Nikomu źle nie życząc, sytuacja w światowym mleczarstwie cenowo poprawia się, jeśli im dzieje się gorzej. A ma to miejsce wtedy, kiedy Australię czy Nową Zelandię dotknie susza. Wtedy na rynkach zaczyna brakować produktów, ceny idą w górę. Kiedy pogoda im sprzyja, mają dobre wyniki, wtedy ceny spadają – tłumaczy Grzegorz Grzeszkowiak.
W lipcu Agencja Rynku Rolnego podsumowała rok kwotowy 2014/ 2015
Na podstawie informacji rocznych, przekazanych przez podmioty skupujące dyrektorom oddziałów terenowych ARR, ilość skupionego mleka wyniosła 10,505 mld kg.
Tym samym krajowa kwota dostaw została przekroczona o 580,3 mln kg, czyli o 5,85%,a liczba dostawców hurtowych, którzy przekroczyli przysługujące im kwoty indywidualne wynosi niemal 63,5 tys.
Kurs przeliczeniowy dla opłaty jest przyjmowany z dnia 31.03.2015 i wynosi 4,0854.
Opłata za 100 kg przekroczenia krajowego w roku kwotowym 2014/2015 wynosi 27,83 €, co stanowi 113,70 PLN.
Po zastosowaniu współczynnika realokacji w wysokości 0,200590630 stawka opłaty dodatkowej z tytułu przekroczenia kwoty indywidualnej dostaw za rok 2014/2015 wynosi 90,89 zł za 100 kg mleka wprowadzonego do obrotu ponad przysługujący limity.
Wobec powyższego opłata, jaką Polska musi uiścić z tytułu nadprodukcji wynosi ponad 161,5 mln EUR, co stanowi ok 659,8 mln PLN.
(źródło ARR)
w Gostyniu limit w ostatnim roku kwotowym 2014/2015 przekroczyło 641 rolników na 1 200 współpracujących z spółdzielnia mleczarską
7 i pół miliona złotych wynosi kara dla rolników, którzy przekroczyli limit w Spółdzielni Mleczarskiej w Gostyniu
Od 1 kwietnia, po ponad 30 latach obowiązywania limitów produkcji mleka, Unia zniosła kwoty, pozwalając rolnikom na produkcję mleka bez żadnych ograniczeń. Ma to zwiększyć konkurencję UE na rynku światowym. System kwot mlecznych wprowadzono w 1984 roku, by rozwiązać problem nadmiaru produktów mlecznych na rynku. Ograniczenie produkcji mleka przyczyniło się do stabilizacji sektora mleczarskiego.
(źródło: PAP)
Grzegorz Grzeszkowiak, prezes SM w Gostyniu:
- Spółdzielnia Mleczarska w Gostyniu po zakończeniu z dniem 31.03.2015 kwotowania produkcji mleka, podpisała ze wszystkimi rolnikami nowe umowy wieloletnie na dostawy mleka wraz z załącznikami określającymi ilości, gdzie podstawą w/w ilości były dane z odpowiednich kwartałów poprzedniego roku. Po uruchomieniu nowej proszkowni chcemy wiedzieć, jakich ilości mleka w skupie możemy oczekiwać. Załączniki ilościowe wcześniej wspomniane nie określają ilości w sposób sztywny, bo dają rolnikom możliwość wnioskowania o zmianę deklarowanej ilości mleka. Były obawy, mówiąc tak bardzo ogólnie, że popadniemy w dużą nadprodukcję mleka co wcale nie ma miejsca. Dla przykładu w spółdzielni mleka mamy więcej raptem o 3,5%, niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Należy jeszcze pamiętać, że mamy aktualnie do czynienia z kryzysem w mleczarstwie europejskim, co powoduje płacenie niższych cen w skupie. Do tego należy uwzględnić wpływ suszy w Polsce, co przełoży się na niższe zbiory głównie kukurydzy, która jest podstawą żywienia bydła mlecznego.
