Leczenie chorób skóry nie jest łatwym zadaniem. Wiedzą o tym zarówno dermatolodzy, jak i ich pacjenci, którzy zmagają się z uciążliwymi dolegliwościami. Zdarza się, że nawet wieloletnia terapia nie przynosi pożądanych rezultatów, dlatego chorzy decydują się na metody, które niosą ze sobą ryzyko wystąpienia licznych skutków ubocznych. Nierzadko takie rodzaje terapii dają jednak szanse na całkowite wyleczenie. Jednym z przykładów takiego leczenia jest kortykoterapia.
Co to jest kortykoterapia?
Kortykoterapia to rodzaj leczenia polegający na stosowaniu hormonów kory nadnerczy (kortykosteroidów) w dawkach znacznie przekraczających ich dobową produkcję w organizmie. Kortykosteroidy wykazują wielokierunkowe działanie biologiczne, dlatego są nadzieją dla niejednego pacjenta borykającego się z trudną do wyleczenia chorobą. Hormony mają bowiem właściwości przeciwzapalne i przeciwalergiczne. Poza tym wpływają na podwyższenie poziomu glukozy we krwi i zwiększenie liczby płytek krwi. Po kortykosteroidy sięgają specjaliści reprezentujący różne gałęzie medycyny, jednak najczęściej są wykorzystywane w transplantologii, hematologii, alergologii, reumatologii i dermatologii. Hormony mogą być podawane doustnie, dożylnie, domięśniowo, dostawowo, doodbytniczo, dospojówkowo lub mogą być stosowane zewnętrznie (w przypadku chorób skóry). Najważniejsze jest jednak, by były stosowane pod ścisłą kontrolą lekarza oraz na jego zlecenie.
Kiedy kortykorapia jest wskazana?
Rozległe spektrum działania kortykosteroidów sprawia, że kortykoterapia bywa sposobem na wiele dolegliwości. Mimo to, ze względu na liczne skutki uboczne, lekarze ostrożnie zlecają stosowanie hormonów. Kortykoterapia jest więc najczęściej stosowana w przypadku dolegliwości takich jak:
- wstrząs anafilaktyczny;
- astma oskrzelowa;
- choroba Leśniewskiego-Crohna;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- niedokrwistość hemolityczna;
- colitis ulcerosa;
- toczeń rumieniowaty;
- sarkoidoza;
- atopowe zapalenie skóry.
Skutki uboczne leczenia kortykosteroidami
Kortykoterpia, choć skuteczna w leczeniu wielu chorób, niesie ze sobą ryzyko wystąpienia licznych skutków ubocznych, często bardzo niebezpiecznych dla zdrowia, a nawet życia pacjenta. Właśnie dlatego lekarze sięgają po ten rodzaj terapii z dużą dozą ostrożności. Na liście działań niepożądanych znajdują się przypadłości takie jak:
- owrzodzenia w przewodzie pokarmowym (głównie w części przedodźwiernikowej żołądka i opuszce dwunastnicy) ze skłonnością do krwawień i perforacji;
- skaza krwotoczna wywołana zwiększoną kruchością naczyń;
- zmniejszenie odporności na zakażenia;
- możliwość rozsiewu zakażeń bakteryjnych, grzybiczych i pełzakowych;
- zanik kostny prowadzący do patologicznych złamań kości;
- otyłość;
- rozstępy skóry;
- zaniki mięśni;
- nieprawidłowe owłosienie ciała;
- obrzęki;
- nadciśnienie tętnicze;
- cukrzyca;
- niedobór potasu i fosforu;
- zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet;
- zwolnienie tempa wzrostu u dzieci;
- skłonność do zapalenia trzustki i zakrzepów żylnych;
- zaburzenia snu.
Łagodzenie działań niepożądanych na przykładzie chorób skóry
Lista działań niepożądanych w przypadku kortykoterapii jest długa, dlatego warto poznać metody ich niwelowania. W przypadku stosowania kortykosteroidów w czasie leczenia chorób skórnych, można sięgnąć po leki Diprobase, który zawiera wazelinę białą i parafinę ciekłą wykazujące właściwości łagodzące. Na rynku farmaceutycznym są dostępne różne preparaty marki. W zależności od rodzaju różnią się składem, a konkretnie: zawartością lipidów i wody. Maść Diprobase, w której składzie znajdują się dwie substancje natłuszczające (parafina i wazelina) jest pozbawiona H2O, która z kolei znajduje się w kremach. Poszczególne preparaty powinny być stosowane według zaleceń lekarza i to specjalista powinien zdecydować, który typ leku będzie najlepiej wspomagał kortykoterapię. Stosowanie Diprobase bez kontroli lekarskiej może być szkodliwe dla pacjenta, o czym należy zawsze pamiętać.Warto pamiętać, że nie tylko leki mogą łagodzić skutki uboczne kortykoterapii. Dużą rolę odgrywa również odpowiednia pielęgnacja skóry i prowadzenie trybu życia, który dodaje organizmowi siły i energii. Ważną kwestią jest też dieta. Powinna być bogatobiałkowa i ubogoenergetyczna oraz bogata w warzywa i owoce. Dzięki temu uzupełnione zostaną niedobory powstałe w wyniku kortykoterapii. Dobrze skomponowany jadłospis zapobiegnie również otyłość, która często towarzyszy leczeniu.
