Produkujemy coraz więcej odpadów. Czy mieszkańcom gmin należących do KZGRL grozi kolejna podwyżka „opłaty śmieciowej”?

Według danych statystycznych GUS, w 2020 r. (brak opracowania GUS za 2021 r.) w województwie wielkopolskim wytworzono 358 kg odpadów na osobę. Jak można wyczytać z rocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi sporządzonej przez KZGRL, w 2021 r. w 19 gminach należących do związku od właścicieli nieruchomości zamieszkałych odebrano 88 580,436 ton odpadów komunalnych (co daje 388 kg/os/rok). Na tę liczbę składają się śmieci odebrane bezpośrednio z nieruchomości zamieszkałych, masa odpadów zebrana w Punktach Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK), przeterminowane leki oraz baterie ze zbiórki organizacji odzysku BIOSYSTEM.

W 2020 r. mieszkańcy regionu KZGRL wyprodukowali w sumie 83 327,427 tony odpadów komunalnych, co na osobę dało 365 kg. Zatem w minionym roku 1 osoba statystycznie wyrzuciła o 23 kg więcej śmieci niż rok wcześniej. 

Wyliczenia powstały na podstawie danych, uzyskanych od firm odbierających śmieci oraz prowadzących PSZOKi w 2021r..

Dla porównania poniżej dane z 2020 r. (jeszcze bez bioodpadów)

Mieszkańcy gm. Gostyń wyrzucili w ubiegłym roku najmniej śmieci?

Gdzie produkują najwięcej odpadów zmieszanych?

Na podstawie danych dotyczących odebranych odpadów zmieszanych, z 5 gmin powiatu gostyńskiego należących do KZGRL, najwięcej śmieci tej frakcji wyprodukowali mieszkańcy gminy Gostyń - 4 652,790 tony. W gminie Krobia odstawiono 2 032,480 tony odpadów. Najmniej odpadów zmieszanych zebrano z gminy Pogorzela (z najmniejszą liczbą mieszkańców) - 717,640 ton.

Z trzech największych gmin, należących do KZGRL najwięcej odpadów zmieszanych w 2021 roku wyprodukowali mieszkańcy Leszna, z którego w sumie odebrano 10 660,461 ton odpadów zmieszanych, w gostyńskiej gminie wyrzucono 4 652,790 tony śmieci tej frakcji, z kolei w gm. Rawicz wystawiono 4 824,320 tony odpadów zmieszanych.

Patrząc na dane dot. śmieci segregowanych, wciąż najwięcej oddajemy tych wyprodukowanych z tworzyw sztucznych (plastiku) i metalu - w gm. Gostyń mieszkańcy uzbierali w 2021 r. 654,210 tony plastików, a śmieci z papieru było tylko 328,640 ton (masa wszystkich odpadów segregowanych w 2021 r. w gostyńskiej gminie wyniosła 1 566,110 ton).   

Wyrzucamy więcej bioodpadów?

Eugeniusz Karpiński, szef KZGRL potwierdza, że dane te świadczą o coraz większej świadomości mieszkańców dotyczącej selektywnej zbiórki bioodpadów oraz ułatwieniu pozbywania się ich przez wprowadzenie w 2020 r. bezpośredniego odbioru bioodpadów z nieruchomości.

Masa wszystkich odebranych odpadów komunalnych w KZGRL od właścicieli nieruchomości zamieszkałych w roku 2021 (KLIKNIJ żeby powiększyć)

KZGRL, opierając się na uchwale, podjętej przez zgromadzenie związku ustalił stawkę i metodę naliczania opłaty za odbieranie odpadów, a także tryb, sposób i częstotliwość jej wnoszenia. Śmieciowy podatek pobierany co miesiąc w wysokości 33 zł od osoby, płacą na rzecz związku właściciele nieruchomości, na których powstają odpady komunalne. Instytucja ta w zamian zapewnia odbieranie i zagospodarowanie odpadów.

Przychód KZGRL uzyskany z opłat za gospodarowanie odpadami, kar od firm wynikających z nieprawidłowego odbioru odpadów, a także odsetek, wyegzekwowanych należności z lat ubiegłych oraz pozostałych dochodów w 2021 roku wyniósł 72 857 158,30 zł. 

Natomiast całkowite koszty poniesione na funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami wyniosły 73 422 706,78. Koszty zagospodarowania i odbioru odpadów to 69 057 734 zł (74,4%), z kolei na edukację ekologiczną oraz działalność administracyjną przeznaczona została kwota 4 364 972 zł (5,9%).

Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach pieniądze uzyskane z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi mogą być wykorzystane wyłącznie na cele związane z funkcjonowaniem systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Chodzi m.in. o odbieranie, transport, zbieranie, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, a także tworzenie i utrzymywanie PSZOK-ów i obsługę administracyjną systemu.

Czy w związku z tym, że produkujemy coraz więcej śmieci, możemy spodziewać się podwyżki stawki miesięcznej opłaty śmieciowej?

Z bardzo dużą dozą prawdopodobieństwa, graniczącą z pewnością, mogę powiedzieć, że w 2022 roku zmiany stawki opłaty za zagospodarowanie odpadami nie będzie. Czy takowa będzie od stycznia 2023 roku? To jest duża niewiadoma - mówi Eugeniusz Karpiński, szef KZGRL. 

We wrześniu 2022 r. zarząd związku zamierza ogłosić przetarg na transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych.

- Tak, jak zawsze: wysokość oferty za tonę odebranego odpadu będzie stanowiła koszt jednostkowy, który wpłynie oczywiście na ogólne koszty zagospodarowania odpadów komunalnych, jakie KZGRL będzie musiał ponieść w 2023 roku, a tym samym na ewentualną zmianę stawki podatku śmieciowego. Mieszkańcy sami też będą mieli na to wpływ - czynnikiem znaczącym jest przecież to, czy odpady będą wytwarzać w mniejszej, większej lub takiej samej ilości - wyjaśnia Eugeniusz Karpiński.

Zarząd KZGRL pełen optymizmu

- Masa odpadów odebranych za pierwsze 5 miesięcy roku 2022, w porównaniu do tego samego okresu w roku 2021 nie tylko nie wzrosła, ale też zmalała o około 3% - zdradził E. Karpiński. 

Pytanie nasuwa się samo - co wpłynęło na zmniejszenie ilości wyrzucanych odpadów w ciągu pierwszych 5 miesięcy bieżącego roku?  Od początku roku gwałtownie wzrastała inflacja, ceny produktów spożywczych, paliwa, materiałów budowlanych i innych poszybowały w górę, w przeciwieństwie do przeciętnego wynagrodzenia. Polaków stać na coraz mniej. Czy ograniczyliśmy zakupy i inne przyjemności?

- Jeśli tak jest, ograniczamy konsumpcję, a tym samym zmniejszamy ilość wytwarzanych odpadów - z tym ma też związek wzrost rat zaciągniętych kredytów. Przez to dwa razy zastanowimy się, zanim kupimy nową lodówkę, pralkę, garnitur, meble i w końcu rezygnujemy. W związku z tym nie ma gabarytów - analizuje szef KZGRL.

Z drugiej strony, niebotycznie rośnie cena paliwa, co ma wpływ na inne koszty jednostkowe związane z zagospodarowaniem odpadów. Można przypuszczać, że rzadziej mieszkańcy będą odwiedzać PSZOK-i.

- Będzie to miało wpływ na pewno na wyprodukowaną masę odpadów i tym samym spadną koszty ponoszone przez KZGRL. Ale w tym roku od 1 stycznia do 31 grudnia średnia stawka za tonę odbioru i zagospodarowania odpadów bezpośrednio z nieruchomości wynosi 800 zł. W tym zawarte są znaczące koszty paliwa i wynagrodzeń. Kiedy przedsiębiorca proponował nam tę stawkę, cena paliwa za litr wynosiła niewiele ponad 5 zł. Najniższe wynagrodzenie wynosiło wtedy 3010 zł. A teraz będzie kalkulował tę ofertę na 2023 rok i weźmie pod uwagę wyższe stawki, zatem złoży nam ofertę wyższą - uprzedza E. Karpiński.