Polska branża rolno-spożywcza ma prawie 800 mln długów. Już co dziesiąty producent żywności jest niewiarygodny

Kondycja finansowa polskiego sektora żywnościowego pogarsza się

Branża rolno-spożywcza, na którą składają się: przedsiębiorcy rolni, producenci artykułów spożywczych i napojów oraz firmy zajmujące się sprzedażą hurtową i detaliczną tych produktów, musi oddać wierzycielom 761 mln zł.

Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Długów, przeszło 13,2 tysięcy podmiotów ma niespłacone zobowiązania finansowe, a średnie zadłużenie przypadające na jednego dłużnika wynosi 57,6 tys. zł.

Najwyższe zaległości sektora rolno-spożywczego dotyczą:

• podmiotów z branży finansowej i ubezpieczeniowej, a więc m.in. firm windykacyjnych i funduszy sekurytyzacyjnych, a także banków, towarzystw ubezpieczeniowych i firm leasingowych, którym zalega aż 124 mln zł -  w sumie jest to 475 mln zł długu
• handel - 107,7 mln zł,
• dostawcy energii elektrycznej - 45,5 mln zł. 

Wielkopolska i Mazowsze mają najwięcej zadłużonych firm z branży rolno-spożywczej

Po drugiej stronie"zadłużeniowej barykady" znajduje się województwa opolskie mające najmniej przedsiębiorców z przeterminowanymi zobowiązaniami: 256 firm ma długi na kwotę 13,4 mln złotych. Podobnie „niskie” zadłużenie notuje Podkarpacie, gdzie 310 firm ma do oddania wierzycielom łącznie 16,9 mln zł. Trzecie na liście z najniższym zadłużeniem jest województwo świętokrzyskie, tutaj 252 firmy zalegają ze spłatą 19,6 mln zł.

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU POD GRAFIKĄ - KLIKNIJ ZDJĘCIE, żeby PRZECZYTAĆ FOTOREPORTAŻ

Kto zalega samym producentom i hurtownikom rolnym?

Na brakujące 215,7 mln zł składają się wzajemne długi m.in.:

• handlu - ponad 77,5 mln zł,
• rolnictwa - 47 mln zł,
• firm zajmujących się zakwaterowaniem i gastronomią, czyli bezpośredni odbiorcy tego sektora – 30,4 mln zł,
• producentów żywności oraz napojów - 18,8 mln zł,
• firmy transportowe i magazynowe - 7 mln zł,
• przedsiębiorstwa budowlane - 6 mln zł. 

Wiarygodność sektora pod lupą. Według KRD w przypadku niemal 30% producentów żywności należy zachować ostrożność

– W przypadku firm z branży spożywczej problem należy identyfikować nie tyle w ich utrzymującym się zadłużeniu, co w niskim scoringu [punktowa ocena wiarygodności kredytowej, wyznaczana przez banki i instytucje finansowe na podstawie danych o historii kredytowej i innych czynników - przyp. red]. Już co dziesiąty producent żywności i napojów jest kwalifikowany jako niesolidny płatnik. Sytuacja wygląda jeszcze gorzej, gdy spojrzymy na firmy, które w ostatnich 12 miesiącach były sprawdzane w Krajowym Rejestrze Długów: spadł odsetek tych z najwyższymi ocenami wiarygodności płatniczej, a zwiększył się udział firm z przeciętnym, niskim oraz bardzo niskim scoringiem. Oznacza to, że w przypadku niemal 30% producentów żywności należy zachować ostrożność. Z uwagi na dość duże ryzyko zatorów płatniczych w całym segmencie spożywczym warto stosować dodatkowe narzędzia oceny ryzyka i zabezpieczeń swoich płatności – mówi Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.

Wzrosła liczba faktur, ale spadła ich wartość. W branży rolno-spożywczej trwa walka o przetrwanie 

– W ostatnich miesiącach obserwujemy wzmożone zainteresowanie usługami finansowania ze strony mikrofirm z sektora spożywczego. Tylko od początku roku do naszej firmy zgłosiło się dwa razy więcej klientów z tej branży niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. To sygnał, że przedsiębiorcy działający w obszarze przetwórstwa i handlu produktami spożywczymi zaczynają intensywniej szukać narzędzi wspierających ich płynność finansową. Warto jednak zwrócić uwagę na pewien paradoks – choć liczba faktur przekazanych do finansowania wzrosła o 18%, to ich wartość spadła o 17% Średnia wartość pojedynczego finansowania zmniejszyła się z 9,2 tys. zł do 6,6 tys. zł. Firmy z branży spożywczej coraz częściej finansują mniejsze transakcje i wyraźnie ostrożniej zarządzają kapitałem obrotowym – wyjaśnia Emanuel Nowak, ekspert firmy faktoringowej NFG.

Jednocześnie dodaje:

– Zdecydowana większość klientów z tego sektora wybiera dwa produkty: eGotówkę oraz faktoring cichy, czyli bez informowania odbiorcy o przeniesieniu wierzytelności. W tym roku odnotowaliśmy wyraźny wzrost w segmencie eGotówki, co pokazuje, że dla mikrofirm z tego sektora liczy się szybkość i elastyczność: chcą mieć dostęp do środków natychmiast, bez konieczności angażowania kontrahenta. Z faktoringu korzystają natomiast małe sklepy spożywcze, hurtownie, lokalni przetwórcy, producenci żywności. To właśnie oni, szczególnie w okresach sezonowych wahań cen i popytu, muszą na bieżąco reagować na potrzeby rynku i utrzymywać płynność mimo wydłużonych terminów płatności od odbiorców. Dla wielu z nich faktoring i finansowanie gotówkowe stają się dzisiaj nie tyle alternatywą, co koniecznością.

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU POD GRAFIKĄ - KLIKNIJ ZDJĘCIE, żeby PRZECZYTAĆ FOTOREPORTAŻ

Wiarygodność polskiego rolnika wynosi prawie 100%

– Utrzymanie wysokiego scoringu przez rolników to zasługa między innymi dotacji unijnych. Przez dwie dekady członkostwa Polski w UE do rolnictwa i obszarów wiejskich trafiło 84 mld euro. Dzięki możliwości korzystania z finansowania publicznego rolnicy minimalizowali konieczność zaciągania kredytów. Dodatkowo, charakter działalności rolniczej jest z reguły lokalny i bezpośredni a to ogranicza ryzyko zatorów płatniczych, bo łańcuch dostaw jest dość krótki – mówi prezes Adam Łącki.

Aktualnie wartość kredytów, jak i depozytów rolników jest na podobnym poziomie. To powoduje, że stabilność finansowa rolników jest zabezpieczona.

– Wśród rolników dominującym źródłem finansowania działalności są środki własne. Kredyty bankowe, leasing czy faktoring mają marginalne znaczenie. Nawet jeśli przedsiębiorcy rolni korzystają z kredytów, to są to w większości kredyty krótkoterminowe. W naszych statystykach przedsiębiorcy rolni praktycznie się nie pojawiają – dodaje ekspert NFG.

Czy przyjęcie Ukrainy do UE i Mercosur będą gwoździem do trumny polskiego rolnictwa?

Dziś kształt wspólnej polityki rolnej jest przedmiotem debat i konsultacji unijnych, a polscy rolnicy wyrażają duże obawy dotyczące WPR po 2027 r. Niepokoją ich możliwe cięcia budżetowe, a także wprowadzenie wielu wymogów formalnych do spełnienia przy wykorzystaniu środków unijnych.

- Możliwość akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej czy też nawiązanie umów handlowych z tym krajem, będzie dodatkowym obciążeniem dla polskiego rolnictwa. Do tego dochodzi ryzyko zawarcia umów handlowych z krajami Ameryki Południowej (Mercosur), które eksportowałyby swoje surowce rolne w nieporównywalnie większej skali do krajów UE. Polscy przedsiębiorcy będą konkurować z produkcją wytwarzaną z pominięciem wysokich standardów jakościowych oraz troski o klimat. A to właśnie wymogi środowiskowe w Unii są wysokie, co wpływa na koszty produkcji żywności - czytamy w raporcie Krajowego Rejestru Długów Biuro Informacji Gospodarczej. 

Informacje: Krajowy Rejestr Długów