„Maryja (...) jest piękna. Ma kolczyki, ma korale, pięknie wyrzeźbiony biust". W Borku Wlkp. poświęcono odrestaurowaną figurę Matki Boskiej

Figura Matki Bożej Niepokalanej powstała w 1776 r. Jest nie tylko piękną atrakcją boreckiego rynku, do której bardzo przywiązana jest borecka społeczność – to dla nich wyjątkowy symbol religijny i kulturalny. Ozdoba miejskiego rynku jest też jednym z najcenniejszych zabytków w okolicy – do rejestru została wpisana w 1956 r.

- Pracowałam miesiąc w Borku, przez cały sierpień. Następnie jeszcze młodzież z naszego zespołu później robiła wykończenia, uzupełnianie ubytków, scalanie tego wszystkiego – zdradziła Beata Kwiatkowska, która pracuje w firmie córki.

Oficjalne zakończenie prac, wraz z odsłonięciem i poświęcenie odrestaurowanej figury odbyło się na boreckim rynku 11 listopada, tuż przed rozpoczęciem oficjalnych obchodów Narodowego Święta Niepodległości. 
Zabytkowy obiekt, osłonięty niebieskim materiałem, symbolicznie odsłoniły dzieci. Figurę po odrestaurowaniu i konserwacji poświęcił ks. Tadeusz Lorek, proboszcz parafii na Zdzieżu. 

-  Wspomożenie nasze w imieniu Pana (...), Ty swą ojcowską dobrocią zaradzasz ludzkim  potrzebom, ześlij swoje błogosławieństwo na tę figurę, a przez nią na nasze miasto i parafię oraz mieszkańców. Niech wiernie zachowują twoje przykazania i dobrze korzystają z obecnego czasu, by przygotowani kiedyś mogli zając miejsce w gronie zbawionych w naszej Ojczyźnie w niebie. Prosimy o potrzebne łaski (...) – błogosławił ks. Tadeusz Lorek. 

Przedstawiciele firmy, która odnowiła zabytek Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej w Borku Wlkp.: Beata i Władysław Kwiatkowscy z Wrocławia otrzymali od burmistrza Janusza Sikory kwiaty, w podziękowaniu za włożoną pracę.

- Restauracja i konserwacja figury Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej była dla nas wielkim wyróżnieniem. Wiem, że jest to cenny zabytek z epoki baroku. Jest to też ważny element dla was, dla lokalnej społeczności. Niech ta Matka Boża zawsze was chroni – powiedziała do mieszkańców Beata Kwiatkowska. 

Renowacji figury na rynku w Borku Wlkp. sprzyjała cudowna pogoda

- Pogodę mieliśmy cudowną. Sierpień był takim miesiącem bardzo z małą wilgotnością i opadami. Tak się składało, z korzyścią dla nas, że deszcz padał przede wszystkim w weekendy, kiedy robiliśmy przerwy na odpoczynek. w tygodniu słońce. Mogliśmy spokojnie sobie oczyszczać to dzieło. Były wysokie temperatury, ale mieliśmy siatkę  ochronną – opowiada Beata Kwiatkowska. 

Po deszczu zaczęły ponownie wychodzić zielone żyjątka

- Właśnie po deszczu, po spryskaniu całego pomnika, ponownie nam zaczęły wychodzić nam te zielone różne stworzonka. Dawały o sobie znać, a my to ściągaliśmy – opowiada Beata Kwiatkowska. - Specyfika pracy konserwatorskiej jest taka, że przychodzi taka chwila, taki moment, gdzie już chce się efektów tej pracy, ale one przyjdą dopiero za chwilę i trzeba cierpliwie uparcie roboty kontynuować. I dopiero to przychodzi, ta satysfakcja – dodaje. 

Konserwowno kamień, szczególnie tę wyższą część pomnika czyli figurę, która była bardzo zniszczona.

Za sprawą upływu czasu, ale też przez warunki atmosferyczne, przez wilgoć i właśnie różne żyjątka, które są na powierzchni była bardzo uszkodzona, więc utwardzaliśmy i konserwowaliśmy – opowiada Beata Kwiatkowska. 

Korona Maryi w pracowni, figura na zewnątrz

Korona jest odświeżona, uzupełniona, jak nowa – mówi Beata Kwiatkowska. 

Natomiast figury nie zamierzano demontować, była odnawiana i konserwowana na miejscu. Ona ma ślady po poprzednim demontażu (wcześniej, przed przebudową rynku znajdowała się w innym miejscu). Przeniesienie miało niedobry wpływ na zabytek.

Dlatego staraliśmy się też później, w końcowej fazie, kiedy już była czyściutka te wszystkie ubytki uzupełnić. Poprzednie ubytki, nie wszystkie uzupełniono poprawnie. Odnaleźliśmy też elementy betonowe. To bardzo źle wpływa na piaskowiec. W betonie koncentruje się wilgoć i uszkadza to kamień. To wszytko usunęliśmy. Figura ma wapienne, nowe uzupełnienia – zapewnia Beata Kwiatkowska. 

Suknia przedstawiona w ruchu

Kiedy zaczęliśmy ją oczyszczać, odkrywaliśmy wspaniałe szczegóły, detale. To jest kula ziemska, a poza tym ten wąż, który ma taki pyszczek wspaniały. Poza tym Maryja jest piękna sama w sobie - ma kolczyki, ma korale, pięknie jest wyrzeźbiony biust. Suknia wykonana jest w typowo barokowym stylu, przedstawiona w ruchu. Proszę zwrócić uwagę, jak pięknie układają się fałdy, jest taka dynamika. To jest tak, jakby Maryja stała, a pod wpływem wiatru, powietrza ona żyje. Jest wyjątkowa także sama twarz - bardzo miła, sympatyczna, przekazuje dobrą energię. Kiedy ustawiliśmy rusztowania, podeszła starsza pani z pytaniem, czy my się nie boimy pracować. I w tym momencie tak sobie uświadomiłam co może się stać pod taką cudowną figurą. Na pewno jest wyjątkowa i powiem, że im dłużej pracowaliśmy, tym bardziej się z nią związywaliśmy, ale też z tym miejscem – przyznała Beata Kwiatkowska. 

Pracowników bardzo ujęło podejście społeczeństwa, to z jakim szacunkiem i dumą ludzie w Borku Wlkp. odnoszą się do figury Maryi, do tego, że przeszła proces odnawiania i konserwacji. 

- To jest taka wysoka świadomość społeczeństwa. Dyskutowaliśmy, tłumaczyliśmy jakie etapy aktualnie prac robimy. Jedna z mieszkanek bardzo się martwiła, żeby rzeźba nie była zamalowana farbami, żeby to nie była taka sztukateria. Mieliśmy też bardzo dobry program prac – przyznaje Beata Kwiatkowska. - Krok po kroku trzymając się tego właśnie projektu wykonywaliśmy wszelkie prace, aczkolwiek bardzo dużo uwagi poświęciliśmy właśnie na oczyszczaniu figury, bo jednak była dosyć sporo zanieczyszczona – dodała.

Bardzo dużo ubytków w górnej części figury Maryi

– Bardzo dużo ubytków było w górnej części figury – mówi Beata Kwiatkowska. 

Jej córka - Alicja pracuje w firmie i jest jej właścicielem, ale też jako samodzielny konserwator. Roboty wykonywane przy modernizacji i konserwacji zabytku w Borku, były trzecią samodzielną, większą pracą. Przy tego rodzaju pracy ważna jest pasja i miłość do zabytków. Konserwatorzy z Wrocławia mieli świadomość, że figura jest wyjątkowa, a mieszkańcy są z niej dumni. Tym bardziej poczuli się wyróżnieni, że gmina powierzyła w ich ręce taki zabytek. 
Jednak w pewnym momencie emocje zostają gdzieś na boku. 

- Są zasady konserwacji, które przestrzegane i dostosowane do specyfiki materiału, w którym się pracuje, czyli kamienia, piaskowca, i jeżeli ma się dogłębne wykształcenie,  to wydaje mi się bardziej tutaj kompetencje wchodzą w grę niż pasja - stwierdziła Beata Kwiatkowska. 

Gruntownie odnawiana po raz trzeci, teraz z pięcioletnią gwarancją

Tak dogłębną, gruntowną konserwację zabytkowy obiekt na boreckim rynku przechodził po raz trzeci, ostatnie tego rodzaju prace wykonywano około 10 lat temu. Wrocławska firma po odrestaurowaniu i konserwowaniu pomnika daje pięcioletnią gwarancję. Podjęto się badania  wilgotności powietrza, która okazała się bardzo wysoka. Poza tym dość duża jest ilość opadów w ciągu roku. 

- Wtedy, kiedy się pojawi taki zielony nalot - co na pewno nastąpi, bo on się pojawia na dachówce na innych przedmiotach, które są na zewnątrz - my będziemy przyjeżdżać i to odświeżać. Takie zasady przyjęliśmy właśnie z urzędem, że będziemy do Borku wracać i Maryję odnawiać – zapewnia przedstawicielka wrocławskiej firmy konserwatorskiej.