Historyczne znaczenie wystawy ku pamięci Bolesława Chrobrego
Na wydarzeniu artystyczno-wystawienniczym, które przygotowano w bibliotece miejskiej, gości powitał chór Sol-Mi-Do Państwowej Szkoły Muzycznej w Gostyniu, wykonując łacińską pieśń chóralną Józefa Zeidlera.
- Znaczenie tej koronacji i tradycji koronacyjnej jest bardzo ważne. Brzmi to jak banał, ale często sobie tego nie uświadamiamy. Dzisiaj uczestniczymy w wydarzeniu, które zdarza się bowiem raz na 1000 lat. Wielu z nas nie miało okazji uczestniczyć w 1966 roku w obchodach Tysiąclecia Chrztu Polski i Tysiąclecia Państwowości Polskiej, ale mamy okazję uczestniczyć w obchodach Tysiąclecia Pierwszej Polskiej Koronacji. Tradycja koronacyjna w wymiarze ideowym i politycznym wytrwała w Polsce przez dziewięćset lat. Nie tylko władcy dynastii piastowskiej zakładali na swoją głowę koronę, najpierw pierwszej monarchii piastowskiej, potem drugiej monarchii piastowskiej, potem za czasów Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego, trzeciej monarchii piastowskiej. Nie tylko władcy dynastii Jagiellońskiej zakładali koronę, nie tylko polscy władcy elekcyjni aż do upadku Polski za Stanisława Augusta Poniatowskiego zakładali na swoje skronie koronę Królestwa Polskiego, ale tradycja koronacyjna przetrwała aż do roku 1918, choć wiele osób sobie tego nie uświadamia – powiedział Przemysław Pawlak, dyrektor biblioteki publicznej w Gostyniu, opisując wagę wydarzenia sprzed 1000 lat.
W holu, do którego zaproszono gości, mgła spowijała postać Bolesława Chrobrego i cesarza Ottona III, blask światła skierowany był na diadem i świętą włócznię.
Polska przez wieki była królestwem
Ideą wystawy, której wernisaż przygotowano 27 marca w gostyńskiej bibliotece, jest ukazanie dziedzictwa historycznego, kulturowego, symbolicznego i ideowego związanego z pierwszym królem Polski.Przemysław Pawlak przypomniał, że tytuł królów polskich w swojej heraldyce mieli chociażby carowie rosyjscy, wśród nich także ostatni - Mikołaj II, a Józef Piłsudski przejął władzę w 1918 r. z rąk wyznaczonej przez Niemców rady regencyjnej na czele z ówczesnym prymasem Królestwa Polskiego. Rada regencyjna zastępowała króla.
- Dopiero, kiedy ta rada regencyjna przekazała władzę w ręce Józefa Piłsudskiego, zaczęliśmy tworzyć zręby demokratycznego państwa. Także przez 900 lat swojej historii Polska była królestwem albo żyła w tradycji monarchistycznej. (...) Cały czas do tradycji Bolesława Chrobrego świadomie bądź nieświadomie się odnosimy - przedstawiał historyczne fakty dyrektor gostyńskiej biblioteki.
Jak zwiedzać wystawę z okazji 1000-lecia koronacji w bibliotece w Gostyniu?
Narracja jubileuszowej wystawy rozpoczyna się holu, gdzie stanęła rzeźba przywieziona z Muzeum Archeologicznego w Poznaniu. Przedstawia scenę Zjazdu Gnieźnieńskiego w 1000 roku, kiedy to Cesarz Otton III jako 17-letni chłopak spotyka się z Bolesławem Chrobrym, przekazuje mu kopię włóczni Świętego Maurycego.
- A ściślej egzemplarz naśladowczy włócznię, bo nie była to jakaś tandetna replika, tylko jedna z kilku wykonanych jako wierne egzemplarze naśladowcze oryginału Świętej Włóczni, insygnium cesarskiego - wyjaśniał Przemysław Pawlak.
Wystawa, którą można zwiedzać jeszcze przez tydzień w bibliotece miejskiej, kończy się symbolicznym nawiązaniem do Gniezna.
- Na honorowym papierze jest uroczyste błogosławieństwo, którego na mój wniosek uczestnikom wystawy udzielił Prymas Polski abp metropolita gnieźnieński - ks. Wojciech Polak - podkreślał dyrektor.
Zamysł kuratorski wystawy sprowadza się do pokazania trwania tradycji Chrobrego w sporcie, kulturze, symbolice, barwie i broni, a także w sztuce użytkowej. Nie brakuje oczywiście motywów gostyńskich. Wśród eksponatów jest na przykład mundur 17 Pułku Ułanów im. Bolesława Chrobrego z Leszna. Pochodzi on ze zbiorów gostyńskiego muzeum. Pierwotnie należał do mieszkańca Gostynia, Mariana Wenclewicza.
- Prezentujemy też kompletne wyposażenie i kompletny strój ceremonialny reaktywowanej Korporacji Akademickiej Chrobria z Poznania, do której przed wojną należało wielu mieszkańców Gostynia i okolic. Najsłynniejszym chyba członkiem Korporacji Chrobria był syn gostyńskiego restauratora - Michał Jankiewicz - wyjaśniał zwiedzającym Przemysław Pawlak.
Wśród eksponatów znajdują się także akcesoria i koszulka klubu piłkarskiego Chrobry Głogów, jako najbardziej znanego klubu sportowego w Polsce, który odnosi się do tradycji Bolesława Chrobrego.
- Tutaj też mamy dwa akcenty gostyńskie. Na wystawie znajdują się zdjęcia z roku 1985, pokazujące mecz pomiędzy Kanią Gostyń i Chrobrym Głogów. Natomiast obecnie wychowanek gostyńskiego klubu piłkarskiego, Eryk Marcinkowski jest zawodnikiem Chrobrego Głogów - mówił Przemysław Pawlak.
Gościem był dyrektor klubu Chrobry Głogów, w którym gra piłkarz z Kani Gostyń
Gościem wernisażu wystawy, zorganizowanego w bibliotece publicznej był dyrektor klubu piłkarskiego z Głogowa - Dariusz Czaja.
- Kiedy usłyszeliśmy, że powstaje wystawa dotycząca króla Bolesława Chrobrego, u nas w klubie, ale i w mieście, nie było żadnych sprzeciwów, a wręcz przeciwnie, uznaliśmy, że musimy tutaj się pojawić. W związku z tym cieszy nas bardzo, że koszulka z tego sezonu, w której grają nasi pierwszoligowi piłkarze, znajduje się na wystawie. Mogę zdradzić, że pracujemy nad koszulką, w której nasi zawodnicy będą występować w kolejnym sezonie. A z racji, że mamy tysiąclecie koronacji, motyw Bolesława Chrobrego na niej zaistnieje. Klub w przyszłym roku obchodzi 80-lecie istnienia - więc kolejne święto - mówił dyrektor z Głogowa.
Przyznał, że sam inicjuje w mieście akcje piłkarsko-sportowe i historyczne. Jedną z nich jest wybijanie z polskiej miedzi monet głogowskich z wizerunkiem Chrobrego. Jedną z nich dyrektor Chrobrego Głogów przekazał organizatorom wystawy w Gostyniu.
W kulminacyjnym punkcie, podczas otwarcia wystawy, odbyła się szczególna ceremonia. Czytelnicy ziemi gostyńskiej przygotowali replikę miecza koronacyjnego królów polskich, czyli słynnego Szczerbca z dedykacją dla pierwszego polskiego króla Bolesława I. Chrobry zasłużył na to, gdyż był mecenasem wydania pierwszej polskiej książki - „Żywot pierwszy świętego Wojciecha”.
- Była inspirowana i przypuszczalnie opłacona przez Bolesława Chrobrego, który chciał mieć własnego świętego nie tylko jako patrona państwa, ale też żeby wzmacniać swoją ideologię państwową i zwiększać swoją szansę na królewską koronację w przyszłości - wyjaśnił dyrektor biblioteki.
W imieniu społeczeństwa, w tym czytelników Ziemi Gostyńskiej, ceremonii przecięcia wstęgi przy pamiątkowym mieczu dokonali samorządowcy, wiceprzewodniczący rady miejskiej: Krzysztof Wojtkowiak i Mikołaj Jackowiak.
Co jeszcze zobaczymy na wystawie w gostyńskiej bibliotece?
Na wystawie prezentowany jest materiał filatelistyczny i ilustratorski. W gablotach znajduje się znaczek z 1938 r., przedstawiający scenę Zjazdu Gnieźnieńskiego i Bolesława Chrobrego, który był wyrysowany też przez gostynianina Wacława Boratyńskiego. Znajdziemy książkę z 1938 roku "Ziemia gromadzi prochy", pokazującą polskie dziedzictwo na ziemiach zachodnich. Jednym z ilustratorów tej książki jest też Władysław Boratyński.
Są też oryginalne artefakty, między innymi unikatowy, oryginalny proporzec z mieczem Chrobrego z 1936 roku z Krakowa. Jest też materiał fotograficzny pokazujący działaczy i działaczki Obozu Wielkiej Polski i Stronnictwa Narodowego w Gostyniu w latach 30-tych, też z mieczykami Chrobrego - te eksponaty wystawiono, jako dziedzictwo ideowo-polityczne związane z Bolesławem Chrobrym.
Zwiedzający zobaczyli, że Bolesław Chrobry funkcjonuje też w powszechnym obiegu w postaci trunków alkoholowych.
Dla dzieci, podczas otwarcia, organizatorzy przygotowali katedrę do składania i kolorowanki. Można również sprawdzić swoją wiedzę o pierwszym królu w specjalnym quizie, a także otrzymać za darmo okolicznościowe przypinki.
Wystawa jest czynna do 11 kwietnia 2025 roku.
Komentarze (0)