Ból brzucha może oznaczać różne dolegliwości, nawet te nie związane z układem pokarmowym. Jednak kiedy ból jest nasilony i utrzymuje się przez dłuższy czas, to warto zasięgnąć porady specjalisty, a wcześniej na podstawie umiejscowienia źródła bólu dowiedzieć się co boli, by biorąc środki przeciwbólowe nie zaszkodzić sobie bardziej.
Położenie trzustki
Trzustka to narząd znajdujący się w górnej części jamy brzusznej, w środkowej linii ciała, ale delikatnie przesunięta w lewo od kręgosłupa. Leży w bliskim sąsiedztwie żołądka, śledziony i dwunastnicy. Ma specyficzną budowę, dzieli się na głowę, trzon i ogon.
Jak działa trzustka – funkcje
Trzustka pełni dwie ważne role w naszym organizmie, produkuje hormony: insulinę i glukagon których celem jest regulacja gospodarki węglowodanowej organizmu, oraz bierze udział w trawieniu spożywanych przez nas produktów poprzez produkcję enzymów trawiennych. To właśnie pęcherzyki trzustkowe stanowią większość objętości trzustki a odpowiadają za wytwarzanie enzymów. Enzymy pod postacią soku trzustkowego transportowane są do dwunastnicy.
Choroby trzustki
Ponieważ trzustka nie pełni tylko jednej funkcji, jej choroby mogą dotyczyć różnych części lub całego narządu. Nie leczona dysfunkcja części trzustki może prowadzić do upośledzenia funkcjonowania całego narządu.
Najczęściej występujące choroby trzustki:
Ostre zapalenie trzustki (OZT) – Jeśli boli nas trzustka, to taki objaw bardzo często może wskazywać właśnie na tą dolegliwość. Ból który się pojawia jest bardzo silny, zlokalizowany w lewym górnym kwadrancie brzucha, towarzyszą mu nudności, wymioty oraz gorączka. Badanie palpacyjne wykazuje napięcie powłok brzusznych i bolesny opór w nadbrzuszu. Często znacznie obniża się lub zanika perystaltyka jelit. Mogą wystąpić zaburzenia świadomości.
Przyczyny OZT:
- żywanie alkoholu
- Choroby dróg żółciowych
- żywane leki – leki moczopędne, przeciwzapalne, antybiotyki, przeciwwirusowe, glikokortykosteroidy, sulfonamidy
- Wrodzone zapalenie trzustki
- Niektóre choroby wirusowe – AIDS, świnka, zapalenie wątroby
- żenie glistą ludzką
- Choroby autoimmunologiczne
- Problemy po przeszczepie trzustki
- Nowotwór trzustki
- Samoistne zapalenie trzustki
Przyczyny PZT:
- żywanie alkoholu
- ące ostre zapalenie trzustki
- Leki stosowane długotrwale
- ść nerek
- ść przytarczyc
Nowotwór – jest jednym z najbardziej podstępnych nowotworów, ponieważ przez okres w którym się rozwija nie daje objawów. Ostry ból pojawia się dopiero w zaawansowanym stadium choroby i oznacza, że natychmiast należy podjąć leczenie, które często kończy się usunięciem części lub całej trzustki i pobliskich węzłów chłonnych, by wyeliminować ryzyko przeżutów. Charakteryzuje się wysokim odsetkiem śmiertelności.
Jak badać trzustkę?
Pierwszym badaniem jakie wykonuje lekarz, jest badanie palpacyjne. Bardzo ważne jest również wykonanie badania krwi, które obejmuje morfologię oraz poziom enzymów trzustkowych we krwi. Warto również wykonać badania obrazowe, takie jak USG jamy brzusznej i tomografię komputerową. Aby potwierdzić diagnozę, wykonana zostaje biopsja pod kontrolą USG.
